Czy można zatrudnić 15 latka?
Wielu młodych ludzi poszukuje możliwości dorobienia sobie w weekendy lub popołudniami poza szkołą. Często mają 16, 17 lat jednak zdarzają się 15 latkowie. Czy jest możliwa praca dla 15 latka? Według Kodeksu Cywilnego wyróżnia się podział wiekowy , który określa zdolności do czynności prawnych: poniżej 13 lat, między 13 a 18 rokiem życia, oraz powyżej 18 roku życia. Według spisu w prawie cywilnym 16 latek może już pracować bez zgody rodziców i zawierać umowy o pracę.
Ważniejszym kodeksem dla pracodawców jest kodeks pracy, które nie do końca pokrywa się
z kodeksem cywilnym. Prawo pracy również ma określone przedziały wiekowe: dzieci do 16 roku życia, młodociani między 16 a 18 rokiem życia, oraz dorośli po 18 roku życia. Ten podział jest zgodny z konstytucją (art. 65 ust. 3) i zakazuje dzieciom poniżej 16 roku życia podejmowania stałej pracy. Jest to spowodowane tym, że młodzież w tym wieku ma jeszcze obowiązek nauki, a praca nie może zaburzać jej przebiegu. Z tego może wydawać się, że praca dla 15 latka jest niemożliwa. Oczywiście dziecko może pracować, jednak muszą zostać spełnione warunki, które są ściśle określone.
Jakie warunki muszą zostać spełnione?
Pierwszy warunek nasuwa się samoistnie po przeczytaniu poprzedniego akapitu. Nie może być praca o charakterze stałego zatrudnienia. Drugi warunek określa gdzie może pracować 15 latek. Praca 15 latka może być tylko i wyłącznie świadczona na rzecz podmiotów, które prowadzą działalność kulturalną, sportową, artystyczną, reklamową. Należy też pamiętać i zwrócić uwagę aby nie dokonywać nadinterpretacji tego spisu. Sprzątanie szatni na terenie hali sportowej lub sprzątanie miejskiego centrum kultury nie będzie już pracą na rzecz kultury lub sportu. Kolejny warunek jest również dość oczywisty. Aby 15 latek mógł podjąć pracę musi otrzymać zgodę rodziców lub prawnych opiekunów. Czwartym warunkiem podjęcia pracy przez 15 latka jest zgoda inspektora pracy. O taki wniosek może wystąpić jedynie pracodawca, który chce zatrudnić 15 latka. Rodzice takie prawa nie mają. Wniosek musi obowiązkowo zawierać opinię poradni psychologiczno – pedagogicznej. Zawiera ona informację o braku przeciwskazań do zatrudnienia dziecka. Należy dołączyć orzeczenie lekarskie oraz opinię dyrektora szkoły, do której uczęszcza 15 latek dotyczącą możliwości wypełniania przez dziecko obowiązków zarobkowych w czasie wykonywania pracy. Inspektor może odmówić wydania zezwolenia na pracę 15 latka w formie decyzji administracyjnej. Rodzice mają prawo odwołania się do inspektora wyższego stopnia, a jeżeli to nie przyniesie efektów mogą wnieść skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Jeżeli inspektor wyda zezwolenie na pracę ma obowiązek je cofnąć jeżeli zaistnieją dwa przypadki: zażądają tego rodzice dziecka lub stwierdzi, że warunki pracy nie spełniają warunków, które były określone w zezwoleniu.
