Urlop wypoczynkowy reguluje dział siódmy kodeksu pracy. Według art.152 kodeksu pracy pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego. Pracownik nie może zrzec się prawa do urlopu. Istotna sprawą jest również obliczanie urlopu, w przypadku zmiany pracodawcy w ciągu roku. Jeśli w ciągu roku pracownik zmienił pracodawcę, to u dotychczasowego pracodawcy przysługuje mu urlop w wymiarze proporcjonalnym do tego, co przepracował u niego (chyba, że wykorzystał urlop wcześniej). U nowego pracodawcy przysługuje mu:
jeśli jest zatrudniony nie krócej niż do końca roku kalendarzowego – proporcjonalnie tyle, ile mu zostało do końca roku (inaczej mówiąc – musi wykorzystać resztę urlopu, która mu pozostała);
jeśli jest zatrudniony krócej niż do końca roku kalendarzowego – proporcjonalnie tyle, ile na ten okres przypada.
Pierwszy urlop pracownika
Inaczej liczy się miesiąc pracy, gdy pracownik rozpoczyna pracę z pierwszym dniem miesiąca, inaczej, gdy w trakcie miesiąca. Jeśli pracownik podejmuje pracę:
z pierwszym dniem miesiąca, wówczas miesiąc zatrudnienia upływa z ostatnim dniem tego miesiąca- np. pracownik zatrudniony 1 marca 2010 r. – prawo do urlopu nabędzie z dniem 31 marca 2010 r.
w trakcie miesiąca, wówczas miesiąc pracy upływa z końcem dnia w następnym miesiącu kalendarzowym, który datą poprzedza dzień nawiązania stosunku pracy- np. pracownik zatrudniony 15 marca 2010 r. nabywa prawo do urlopu za pierwszy miesięczny okres-14 kwietnia 2010 r.
Może też zdarzyć się, że pracownik nie wykorzysta u poprzedniego pracodawcy przysługującego mu urlopu (choć często pracownicy w okresie wypowiedzenia idą na urlop) i pracuje do ostatniego dnia wypowiedzenia. Wtedy „stary” pracodawca wypłaca ekwiwalent pieniężny za ten urlop. Urlopy powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów.
Zasady udzielania urlopu
Obliczając urlop trzeba pamiętać, że jeden dzień urlopu odpowiada 8 godzinom pracy, również w przypadku pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy. Dla pracownika zatrudnionego na:
pełny etat jest to:
– 208 godzin przy 26 dniach urlopu
– 160 godzin przy 20 dniach urlopu
na pół etatu :
– 104 godziny czyli 26 dni
– 80 godzin przy 20 dniach
Urlop wypoczynkowy przy pierwszej pracy
Prawo do pełnego wymiaru urlopu wypoczynkowego pracownik nabywa wraz z rozpoczęciem nowego roku kalendarzowego. Pełnego urlopu nie nabywa jednak od razu pracownik rozpoczynający zatrudnienie w danym roku kalendarzowym – w tym wypadku uzyskuje prawo do urlopu wypoczynkowego z upływem każdego miesiąca pracy w wymiarze 1/12 rocznego urlopu. Przy ustalaniu ile urlopu przysługuje pracownikowi jeden miesiąc kalendarzowy pracy odpowiada 1/12 urlopu, przysługującego danemu pracownikowi (czyli w przypadku 20 dni – 1,6 dnia, 26 dni – 2,2 dnia). Niepełny dzień zaokrągla się w górę, ale w skali roku nie może zostać przekroczony wymiar (czyli 20 lub 26 dni).